Jak ustanowić opiekę naprzemienną?

Główną zaletą opieki naprzemiennej nad dzieckiem jest zachowanie równych relacji dziecka z obojgiem rodziców a tym samym ograniczenie w jak największym stopniu konsekwencji rozpadu rodziny.  Minusem – brak regulacji prawnej, która powoduje, że nawet gdy jest zgoda obojga rodziców na taki sposób uregulowania opieki nie mamy żadnej gwarancji, że zostanie ona orzeczona przez Sąd.

Opieka naprzemienna polega na tym, że dziecko po rozstaniu rodziców (najczęściej spowodowanym przez rozwód, ale też przez rozpad związków nieformalnych), przebywa pod opieką raz jednego raz drugiego rodzica, najczęściej przez zbliżony okres (np. 1 tydzień u mamy i 1 tydzień u taty).

Aktualne statystyki w zakresie polskiego orzecznictwa wskazują, iż w znacznej części przypadków, władza rodzicielska i opieka nad dzieckiem, powierzana jest matce dziecka. W  praktyce specjalistów prowadzących sprawy rodzinne w NIE TYLKO ROZWÓD  często zdarzało się, że to ojciec zostawał po rozwodzie z dzieckiem często też  wypracowywano system opieki naprzemiennej.

Opieka naprzemienna nie jest wprost uregulowana w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym. Począwszy od 2008 roku obowiązuje przy tym istotny przepis zawarty w art. 58 § 1a Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, który stanowi, iż sąd może powierzyć wykonywanie władzy rodzicielskiej jednemu z rodziców, ograniczając władzę rodzicielską drugiego do określonych obowiązków i uprawnień w stosunku do osoby dziecka. Sąd może pozostawić władzę rodzicielską obojgu rodzicom na ich zgodny wniosek, jeżeli przedstawili porozumienie, o którym mowa w § 1, i jest zasadne oczekiwanie, że będą współdziałać w sprawach dziecka.  Jeśli rodzice nie porozumieją się co do dziecka i nie są w stanie wspólnie wypracować tzw. planu wychowawczego, sąd zawsze ograniczy władzę rodzicielską jednego z rodziców. Oznaczać to będzie niemożliwość orzekania o opiece naprzemiennej. W tej sytuacji tylko gdy jest zgoda obojga rodziców w ogóle możliwe jest rozważanie kwestii opieki naprzemiennej.

Dlatego bardzo ważnym aspektem przed wniesieniem sprawy o rozwód a czasem nawet w czasie jej trwania jest wspólne wypracowanie przez małżonków tzw. planu wychowawczego uwzględniającego dobro dziecka. Wypracowanie takiego planu przy udziale specjalistów NIE TYLKO ROZWÓD daje gwarancję na przyszłość wykonywania wypracowanego porozumienia i korzystnego dla wszystkich stron w tym dzieci w zakresie sposobu realizacji kontaktów z nimi po rozwodzie. 

Czy sąd, mimo zgody obojga rodziców, może nie orzec o opiece naprzemiennej?  Taka sytuacja może mieć miejsce w przypadku, gdy rodzice nie przedłożyli tzw. planu wychowawczego , nie wykazali, że taki sposób realizacji kontaktów będzie zgodny z dobrem dziecka a przede wszystkim w sytuacji gdy rodzice po rozwodzie będą mieszkać w różnych miejscowościach. Ten ostatni aspekt jest istotny z punktu widzenia realizacji przez dziecko obowiązku edukacyjnego dziecka, które powinno chodzić do jednej placówki.

Ze względu na to, że  opieka naprzemienna  jest swoistym novum w praktyce polskiego prawa, nie wszyscy wiedzą, jak ma wyglądać ukształtowanie obowiązku alimentacyjnego w takim przypadku. Opieka naprzemienna a alimenty stanowią często przyczynę dla której strony obawiają się jej ustalenia. Czasami zupełnie niezasadnie. Praktyka pokazuje, iż Sąd może znieść między stronami na zgodny wniosek stron obowiązek alimentacyjny jednakże taka sytuacja ma miejsce bardzo rzadko, bowiem raczej nie zdarza się by oboje rodzice mieli identyczne możliwości majątkowe i zarobkowe. Co istotne dziecko, przeprowadzając się do drugiego rodzica na dany okres, powinno mieć zapewnione te same środki utrzymania i równą stopę życiową. Sąd może zasądzić alimenty od zamożniejszego rodzica nawet w przypadku wspólnej pieczy nad dzieckiem. Wydając takie orzeczenie, Sąd weźmie pod uwagę ilość czasu, jaką każde z rodziców poświęca dziecku (czy rzeczywiście jest to równy podział) oraz możliwości zarobkowe każdego z rodziców. Na przyznanie alimentów przy opiece naprzemiennej ma więc szansę rodzic, który poświęca dziecku więcej czasu bądź też znajduje się w gorszej sytuacji finansowej od drugiego rodzica.

                                                                        ***

NIE TYLKO ROZWÓD, zakres usług prawo rodzinne (rozwód, alimenty, podział majątku, władza rodzicielska, kontakty z dzieckiem, sprawy przeciwko nieletnim).